Vanaf december 2019 verspreidt het coronavirus zich over diverse regio’s en landen. Inmiddels is het virus ontwikkeld tot een epidemie op wereldwijde schaal. Nu het virus ook Nederland heeft bereikt nemen de vragen van werkgevers toe. Welke maatregelen moet u als werkgever bijvoorbeeld nemen om uw werknemers te beschermen? Mag uw werknemer thuiswerken afdwingen? En wat kunt u doen als er wegens het coronavirus minder werk voorhanden is? Onze arbeidsrechtspecialist Marie-Chantal Beliën van Oss geeft antwoord op deze vragen, en meer.
 

Welke maatregelen moet ik als werkgever nemen om mijn werknemers in bescherming te nemen tegen het coronavirus?

Werkgevers moeten er, op grond van de Arbeidsomstandighedenwet en het Burgerlijk Wetboek, voor zorgen dat werknemers veilig en gezond kunnen werken. U doet er daarom verstandig aan de informatievoorziening van overheidsinstanties, met name de informatievoorziening van het RIVM, in de gaten te houden en uw werknemers te informeren over wat het coronavirus concreet voor hun werkzaamheden betekent.
 
Daarnaast dient u na te denken over hygiëne, (zaken)reizen naar het buitenland en werknemers die na een buitenlandse vakantie terugkeren naar Nederland. Heeft u een (internationaal werkende) onderneming met personeel dat naar risicogebieden reist of waarbij contact plaatsvindt met mensen uit of risicogebieden? Dan mogen concrete preventieve maatregelen van u verwacht worden.
 

Maatregelen op gebied van hygiëne

Op het gebied van hygiëne kunt u werknemers verzoeken het volgende na te leven:
 

Reizen naar buitenland

U kunt uw werknemers verzoeken geen risicogebieden te bezoeken.

Terugkeer uit buitenland

Is uw werknemer onlangs in een risicogebied is geweest en heeft hij koorts (temperatuur hoger dan 38 graden), luchtwegklachten (hoesten, keelpijn, niezen, verstopte neus of loopneus) en/of problemen met ademhalen? Dan kunt u hem verzoeken naar huis te gaan en telefonisch contact op te nemen met de huisarts. 

Ziekteverschijnselen

De meeste mensen krijgen klachten op dag vijf of zes na de besmetting. Werknemers die last hebben van één van voornoemde ziekteverschijnselen kunt u daarom verzoeken naar huis te gaan en telefonisch contact op te nemen met hun huisarts.

Mag ik een werknemer vragen waar hij in het buitenland is geweest?

Werkgevers mogen aan werknemers vragen of zij in een risicogebied zijn geweest. Dit is niet in strijd met de privacy wetgeving (AVG). In dit geval dient u juist deze vraag stellen om er voor te zorgen dat uw werknemers veilig en gezond kunnen werken.

Mag een werknemer weigeren om in de buurt van een collega te zitten die griepverschijnselen heeft?

Als deze collega niet in een risicogebied geweest en niet in contact is geweest met besmette personen, is er geen reden om te weigeren om in de buurt van de betreffende een collega te zitten.

Mag een werknemer weigeren om voor zijn werk naar het buitenland te reizen?

Nee, in principe niet. Als de werknemer werkzaam is in een functie waarbij het gebruikelijk is dat met enige regelmaat naar het buitenland wordt gereisd, dan kan een dergelijk verzoek niet zomaar worden geweigerd. Werknemers hoeven echter niet te reizen naar gebieden waarvoor door het Ministerie van buitenlandse zaken een negatief reisadvies is afgegeven. 

Moet ik het salaris doorbetalen als een werknemer (in het buitenland) in quarantaine wordt geplaatst?

Als de werknemer in quarantaine moet blijven, omdat hij mogelijk besmet is geraakt met het coronavirus, lijkt die situatie op het niet kunnen werken wegens ziekte. Het ligt in de rede dat u voor de duur van de quarantaine hetzelfde loon moet doorbetalen dat ook tijdens ziekte verschuldigd zou zijn (minimaal 70%).

Mag een werknemer thuiswerken uit vrees voor besmetting?

Dit mag alleen als er een gegronde reden is voor vrees voor besmetting. Dat hangt af van de vraag waar dat vermoeden op gebaseerd is. Als het gaat om een werknemer die niet in een risicogebied is geweest (en die ook niet in aanraking is geweest met besmette personen) dan kan hij thuiswerken niet afdwingen. Thuisblijven kunt u dan beschouwen als werkweigering.

Mag ik een werknemer ontslaan als ik door het coronavirus te maken krijg met een aanzienlijke werkvermindering?

De overheid maakt een beroep op werktijdverkorting en deeltijd WW mogelijk. Het gaat om 2 weken eigen risico en de verwachting dat door het coronavirus de omzet gedurende een periode van minimaal 2 tot maximaal 24 weken minstens 20% lager is dan normaal. De werknemers blijven in dienst, maar ontvangen in dat geval voor het aantal uren dat er tijdelijk geen werk is een WW-uitkering. Als er sprake is structurele werkvermindering kan er wel aanleiding zijn om werknemers wegens bedrijfseconomische omstandigheden te ontslaan.

Als kinderopvang of scholen gesloten worden, kan een werknemer dan thuisblijven om voor de kinderen te zorgen?

Dat kan. De werknemer zou in dat geval, met een beroep op het zogenaamde calamiteitenverlof (uit de Wet Arbeid en Zorg), voor een hele korte periode betaald verlof kunnen opnemen. 

Antwoorden op meer werkgeversvragen vindt u hier.

___________________________________________

Deze blog is geschreven door onze oud-collega Marie-Chantal van Oss. Heeft u vragen over deze blog of heeft u een andere arbeidsrechtelijke vraag? Neem dan contact op met een van onze arbeidsrechtspecialisten.